Fragmenty homilii Jana Pawła II z 1991r.
1 - "Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną".
,,To pierwsze słowo Dekalogu, pierwsze przykazanie, od
którego zależą wszystkie dalsze przykazania.Całe prawo Boże - wypisane niegdyś
na kamiennych tablicach, a równocześnie wypisane odwiecznie w sercach ludzkich.
Tak, że i ci, co nie znają Dekalogu, znają jego istotną treść. Bóg głosi prawo
moralne nie tylko słowami Przymierza - Starego Przymierza z góry Synaj i
Chrystusowej Ewangelii -głosi je samą wewnętrzną prawdą tego rozumnego
stworzenia,jakim jest człowiek”.
Jan Paweł II - Koszalin, 1 czerwca 1991
2 - "Nie będziesz brał Imienia Pana Boga twego nadaremno".
Zatem jeśli jesteś chrześcijaninem, niech to nie
będzie wzywanie Imienia Pańskiego nadaremno. Bądź chrześcijaninem naprawdę, nie
tylko z nazwy, nie bądź chrześcijaninem byle jakim''.
Jan Paweł II - Rzeszów, 2 czerwca 1991
3 - "Pamiętaj, abyś dzień święty święcił".
"Pamiętaj, abyś dzień święty święcił",,
Słowo Jego nie tylko dotyczy jednego dnia w tygodniu. Dotyczy ono całego
charakteru naszego życia. W tym naszym ludzkim życiu nieodzowny jest wymiar
świętości. Jest on nieodzowny dla człowieka, ażeby bardziej "był" -
ażeby pełniej realizował swe człowieczeństwo. I nieodzowny jest dla narodów i
społeczeństw. Dzisiaj, kiedy część katolików zaczyna zaniedbywać coniedzielną
Mszę św., trzeba nam sobie przypomnieć szczególnie o tajemnicy tej Bożej
miłości, jaką zostaliśmy obdarzeni w Chrystusie i która się uobecnia
na Jego ołtarzu. Nie łudźmy się: odchodząc od źródeł miłości i świętości,
odchodzi się od samego Chrystusa”.
Lubaczów, 3 czerwca 1991
4 - "Czcij ojca twego i matkę twoją".
,,Odkupienie świata dokonuje się naprzód poprzez
rodzinę. Nowe Przymierze łączy się ze Starym na gruncie tego przykazania, które
uwydatnia świętość rodziny oraz odpowiadającej jej powinności: "Czcij ojca
twego i matkę twoją". W prawie Bożym, w Dekalogu, przykazanie to następuje
bezpośrednio po trzech pierwszych, które określają stosunek człowieka do Boga.
Jest ono pierwszym wśród przykazań, które łączą stosunek do Boga ze stosunkiem
do człowieka, przykazania pierwszej tablicy i przykazania tablicy drugiej - od
czwartego do dziesiątego. Rodzina jest bowiem wspólnotą najpełniejszą z punktu
widzenia więzi międzyludzkiej. Nie ma więzi, która by ściślej wiązała osoby,
niż więź małżeńska i rodzinna”.
Jan Paweł II - Kielce, 3 czerwca 1991
5 - "Nie zabijaj".
Przykazanie: "Nie zabijaj" zawiera w sobie
nie tylko zakaz. Ono wzywa nas do określonych postaw i zachowań pozytywnych.
Nie zabijaj, ale raczej chroń życie, chroń zdrowie i szanuj godność ludzką
każdego człowieka, niezależnie od jego rasy czy religii, od poziomu
inteligencji, stopnia świadomości czy wieku, zdrowia czy choroby. Nie zabijaj,
ale raczej przyjmij drugiego człowieka jako dar Boży - zwłaszcza jeśli jest to
twoje własne dziecko''.
Jan Paweł II - Radom, 4 czerwca 1991
6 - "Nie cudzołóż" .
,, Co stało się z przykazaniem: „Nie cudzołóż”
w naszym polskim życiu? Czy małżonkom naprawdę zależy na tym, ażeby ich
dzieci rodziły się z czystych rodziców? Czy nosimy w sobie poczucie,
że ciało ludzkie jest wezwane do zmartwychwstania i że winniśmy troszczyć
się o zachowanie jego godności? Czy potrafimy sobie uświadomić, że ludzka
płciowość jest dowodem niesłychanego wręcz zaufania, jakie Bóg okazuje
człowiekowi, mężczyźnie i kobiecie, i czy staramy się tego Bożego
zaufania nie zawieść? Czy pamiętamy o tym, że każdy człowiek jest osobą
i że nie wolno drugiego człowieka sprowadzać do roli przedmiotu, który
z pożądliwością można oglądać lub którego się po prostu używa? Czy
narzeczeni budują swoją przyszłą jedność małżeńską, tak jak się to robić
powinno, to znaczy zaczynając od budowania jedności ducha? Czy małżonkowie
pracują nad pogłębieniem swojej małżeńskiej jedności — pomimo całego trudu,
a także obiektywnych trudności, jakie niesie z sobą życie, pomimo
różnych ułomności, jakimi oboje są obciążeni? Czy pamiętają o tym, że
w momencie ich ślubu przed ołtarzem sam Chrystus zobowiązał się być
z nimi zawsze, być ich światłem i mocą? Czy małżonkom naprawdę zależy
na tym, aby ta Boska obecność Chrystusa napełniała ich życie małżeńskie
i rodzinne? Pytania te stawiam przed Bogiem, stawiam je wszystkim rodzinom
katolickim, wszystkim małżonkom, wszystkim rodzicom w całej Polsce!’’.
Jan Paweł II - Łomża, 4 czerwca 1991
7 - "Nie kradnij".
,, Kiedy słyszymy: "Nie kradnij", to
rozumiemy, że jest rzeczą moralnie złą przywłaszczać sobie cudzą własność. Ta
prosta oczywistość Dekalogu wypisana jest zarazem w świadomości moralnej, czyli
w sumieniu człowieka. Siódme przykazanie uwydatnia prawo osoby ludzkiej do
posiadania rzeczy jako dóbr. Człowiek bowiem potrzebuje rzeczy jako środków do
życia. Winien posługiwać się nimi w sposób ludzki. Ma zdolność ich
przetwarzania wedle swoich potrzeb. Ma więc także i prawo posiadania ich celem
przetwarzania. Dobra materialne służą nie tylko używaniu, ale także wytwarzaniu
nowych dóbr’’.
Jan Paweł II - Białystok, 5 czerwca 1991
8 - "Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu".
,, Nie mów fałszywego świadectwa przeciw żadnemu twemu
bliźniemu, żadnemu człowiekowi. W ogóle nie da się zachować ósmego przykazania
— przynajmniej w wymiarze społecznym — jeśli brakować będzie życzliwości,
wzajemnego zaufania i szacunku wobec tych wszystkich odmienności, które
ubogacają nasze życie społeczne”.
Jan Paweł II - Olsztyn, 6 czerwca 1991
9 - "Nie pożądaj żony bliźniego twego".
"Nie pożądaj żony bliźniego twego". Nie
tylko "nie cudzołóż", ale też "nie pożądaj". Nie daj się
uwikłać wszystkim tym siłom pożądania, które drzemią w tobie jako
"zarzewie grzechu". Nie daj się opanować "człowiekowi
cielesnemu" (por. 1 Kor 3,3). "Jeżeli będziecie żyli wedle
ciała - pisze Apostoł - czeka was śmierć" (Rz 8,13). Ciało samo nie
ma innej perspektywy - tylko duch ją ma. "Jeżeli zaś przy pomocy Ducha
uśmiercać będziecie popędy ciała - będziecie żyli" (Rz 8,13). A
siły ducha są w człowieku. I działa też w sercach ludzkich miłość, która jest z
Ducha Świętego”.
Jan Paweł II - Włocławek, 7 czerwca 1991
10 - "Nie pożądaj żadnej rzeczy, która jego jest".
,,W przykazaniu: "Nie pożądaj żadnej rzeczy,
która jego jest", dotykamy wnętrza serca ludzkiego. "Pożądanie"
nie jest zewnętrznym uczynkiem. "Pożądanie" jest tym, czym żyje
ludzkie serce. "Nie pożądaj żadnej rzeczy, która jego jest" - mówi
Bóg w synajskim Przymierzu z Mojżeszem. Bezpośrednio chodzi tu o dopełnienie
tego, co zawiera się w siódmym przykazaniu: "Nie kradnij", chodzi o
rzecz, która jest cudzą własnością. Do tego przykazanie Dekalogu odnosi się
wprost i bezpośrednio’’.
Jan Paweł II - Płock, 7 czerwca 1991
/L.E.M./
