Niech w naszych domach podczas dzielenia się opłatkiem będzie obecny Chrystus. „Bo
gdzie dwóch lub trzech jest zebranych w moje imię, tam jestem wśród nich" (Mt 18,20) .
W czasie spotkań opłatkowych odczytywane były fragmenty biblii. Z książki pt. ,,Polskie tradycje świąteczne” młodzi przypomnieli, iż łamanie opłatkiem jest jedną z najpiękniejszych tradycji bożonarodzeniowych. Najstarsze polskie źródła o łamaniu się opłatkiem sięgają XVI - XVIII wieku.
Okres bożonarodzeniowy jest bogaty w tradycje
i symbole: opłatek, choinka, sianko, snop słomy, żłóbek i szopka. Choinka – drzewo symbolizuje nowego
Adama, którym stał się Mesjasz, przynoszący człowiekowi zbawienie. Źródła
mówią, iż w drzewie jest usposobienie życia, mocy stwórczej a także
nieśmiertelności. A zwyczaj ubierania choinki pochodzi z czasów pogańskich, rozpowszechniony był wśród ludów germańskich.
Ubieranie gałązek: jemioły, jodły, świerku, czy też sosny, symbolizowało
zwycięstwo życia nad śmiercią, dnia nad nocą, światła nad ciemnością. Kościół
ten zwyczaj przejął jako zapowiedź i
znak, jako typ i figurę Syna Bożego. On był dla ludzkości rajskim drzewem
życia, na którym dokonał naszego odkupienia. Sam gest dzielenia się chlebem w
postaci białego opłatka był znany od początków istnienia Kościoła. Nie posiadał
on jednak żadnego związku z Bożym Narodzeniem, ale odnosił się do Eucharystii.
Od IV wieku był znany zwyczaj błogosławienia chleba w czasie i poza Mszą św.
Wiernym obrządku łacińskiego chleby te rozdawano w niedzielę i święta, w
obrządku zaś greckim codziennie. Dzielono się nimi wyrażając w ten sposób
miłość, życzliwość, przynależność do tej samej wspólnoty,lokalnego Kościoła.Najstarsza tradycja
dzielenia się opłatkiem w Polsce w wieczór wigilijny pochodzi z XVI - XVIII
wieku.
Należy podkreślić, iż w czasach obecnych ten zwyczaj zachował się tylko w
Polsce, w innych krajach nie istnieje. Zatem najistotniejszą chwilą
wieczerzy wigilijnej w Polsce jest moment dzielenia się opłatkiem. Żłóbek i szopka jest jednym z najpiękniejszych
zwyczajów i symboli tego okresu, przypominających Narodzenie Pańskie. Grota
betlejemska, miejsce narodzenia się Mesjasza, już od samego początku była
szczególnie czczona przez chrześcijan. Siano
i słoma na Boże Narodzenie mają przypominać o ubóstwie Świętej Rodziny, o
betlejemskim żłóbku. A zwyczaj ten wprowadził św. Franciszek z Asyżu,
organizując pierwsze jasełka.
Źródła:
- Myśli i opracowania ks.
Artura Płachno, Drohiczyn;
- ,,Polskie tradycje świąteczne” – Hanny Szymanderskiej
- Warszawa,2003.
/L.E.M./
